1877 r. W Teatrze Bolszoj w Moskwie odbyła się prapremiera Jeziora łabędziego, słynnego baletu Piotra Czajkowskiego.

…i okazała się kompletną klapą. Przez kilkanaście lat żaden teatr nie chciał go wystawiać. Dopiero przerobiona wersja z choreografią Mariusa Petipy (akty I i III) i Lwa Iwanowa, której premiera odbyła się 15 stycznia 1895 roku w Petersburgu zapewniła spektaklowi nieśmiertelność, światową sławę i miano najlepszego baletu wszechczasów.

Od tamtej pory Jezioro łabędzie wystawiane jest na całym świecie, w różnych wersjach. Polska premiera baletu odbyła się 30 grudnia 1900 w Teatrze Wielkim w Warszawie. Doczekało się setek nawiązań i stało się marką popkultury. Klasyczną muzykę Czajkowskiego usłyszymy nie tylko w teatrze, lecz także w różnych aranżacjach w grach komputerowych, w filmach, animacjach i w popularnych utworach popowych. Historia Odetty i Zygfryda inspirowała również malarzy i rzeźbiarzy. Twórcy X muzy wielokrotnie wykorzystywali Jezioro łabędzie w swoich filmach. Odnajdziemy nawiązania do tego baletu, m.in. w filmach Billy Elliot w reżyserii Stephena Daldry’ego, Czacha dymi Dennisa Dugana czy Scoop – Gorący temat Woody’ego Allena. Jednak najciekawiej do tematu podszedł Darren Aronofsky.

Film: Czarny łabędź (Black Swan), reż. Darren Aronofsky (2010) – baletowy thriller psychologiczny, połączenie opowieści Doktor Jekyll i pan Hyde z bajką o Brzydkim kaczątku.